تنوع ژنتیکی ذخایر توارثی شبدر در بانک ژن گیاهی ملی ایران با تأکید بر صفات زراعی

گونه های جنس شبدر (trifolium) بعد از یونجه از مهمترین گیا هان علوفه ای و ایران یکی از با اهمیت ترین مراکز تنوع ژنتیکی شبدر است. در شهریور ماه 1382 با کشت 1501 توده از 27 گونه شبدر در مزرعه (در کرج)، صفات زراعی - مورفولوژیکی توده ها با توجه به دستورالعمل های ipgri مورد ارزیابی قرار گرفتند. تنوع زیادی در صفات زراعی دیده شد که به تفکیک گونه های یک ساله و چندساله بحث شده است. گونه های وحشی که برای کشت در سیستم های زراعی مطلوب هستند و قابلیت زراعی شدن را دارند با استفاده از تجزیه خوشه ای مشخص شدند. 27 گونه در این تجزیه وارد شدند که گونه های یکساله در چهار خوشه و گونه های چندساله در 2 خوشه تفکیک شدند. بر این اساس گونه های یک ساله t. echinathum، t. purpuruem و t. lapaceum, به ترتیب به عنوان مناسبترین گونه ها برای استفاده در سیستم های زراعی پیشنهاد شدند. نتایج این تحقیق نشان داد به دلیل وجود تنوع بالا در خزانه های ژنتیکی اولیه، ثانویه و ثالثیه در گونه های مهم زراعی در کلکسیون، ژرم پلاسم شبدر بانک ژن گیاهی ملی ایران می تواند نقش کلیدی در تحقیقات به نژادی شبدر ایران داشته باشد.